Deze tijd van het jaar is met zijn druilerige dagen en donkere avonden heel geschikt om je met een goed boek en een pot thee op de bank te nestelen (toevallig mijn favoriete hobby). Ik lees de laatste tijd veel boeken van vrouwen (vaak met mijn feministische boekenclub) en tegenwoordig zijn dat ook vaak boeken van vrouwen van kleur. Daarom wilde ik dit stukje eerst Mijn drie favoriete boeken van vrouwen van kleur van dit moment noemen, maar toen realiseerde ik me dat dat niet alleen een vrij lelijke titel is, maar dat de titel ook geen recht zou doen aan de boeken. Deze boeken zijn simpelweg mijn favoriete boeken van het moment omdat het prachtboeken zijn, en het feit dat ze je, als je wit bent, de wereld door een andere lens dan je gebruikelijke witte lens laat zien is een bonus. In mijn stuk over ras schreef ik dat we als witte mensen allemaal moeten bijdragen aan een oplossing voor racisme, en door deze boeken te lezen kun je genieten van prachtig proza en tegelijk meer leren over ras. Wat wil een mens nog meer?
1. Americanah van Chimamanda Ngozi Adichie
Dit boek beschrijft het leven van de Nigeriaanse Ifemelu. We volgen haar van haar kindertijd in Nigeria tot het moment dat ze naar de Verenigde Staten emigreert en, tot onbegrip van velen, na een aantal jaar weer terugkeert naar Nigeria. Het is niet alleen een levensverhaal maar ook een liefdesverhaal: als tiener ontmoet Ifemelu haar grote liefde Obinze, maar hun wegen scheiden als Ifemelu naar de VS gaat en Obinze naar Engeland. Hoewel ze onderweg andere liefdes hebben, bevinden ze zich aan het einde van het boek weer allebei in Nigeria, wat hun de kans biedt om weer samen te komen. Adichie schrijft prachtig over hoe het is om in Amerika te wonen, zwart te zijn, maar geen African American te zijn: Ifemelu is wel Afrikaans maar niet Amerikaans, en haar ervaring in Amerika is daarom heel anders dan dat van de andere mensen van kleur in het land. Adichie is zelf als Nigeriaanse naar Amerika verhuisd, en ik vermoed dat veel van Ifemelu’s ervaringen en observaties op die van Adichie zelf gebaseerd zijn. Wat ik ook mooi vond aan dit boek is hoe Adichie werelden weet te schetsen. Zo schrijft ze heel beeldend over de stad Lagos, waardoor je als lezer echt een beeld krijgt van hoe het is in zo’n (voor Europeanen) totaal ander deel van de wereld.
2. Homegoing van Yaa Gyasi
Het verhaal van Homegoing begint in de koloniale tijd in het gebied dat nu tot Ghana behoort. We volgen twee families: de familie die begint bij Effia, die trouwt met de Britse slavenhandelaar James, en de familie die begint bij Esi, één van de tot slaaf gemaakten van diezelfde James. Beide vrouwen krijgen kinderen en we volgen alle generaties die daarop volgen tot in de moderne tijd. Uiteindelijk komen beide families in de Verenigde Staten terecht en brengt het lot de afstammelingen van Effia en Esi samen. Het boek laat heel mooi de verschillende verhalen van deze twee families door de eeuwen heen zien: hoe het slavernijverleden en de immigratie naar Amerika de afstammelingen van Effia en Esi beïnvloedt en hoe het leven als Amerikaan van kleur door de eeuwen heen is geweest. Ondanks dat het perspectief steeds verandert en je dus steeds nieuwe personages volgt, komen de personages heel erg tot leven en word je meegesleept door hun verhalen. Yaa Gyasi heeft overigens net een nieuw boek uitgebracht: Transcendent Kingdom, dat heel anders maar even meeslepend schijnt te zijn.
3. Girl, Woman, Other van Bernardine Evaristo
Dit boek lijkt qua vorm een beetje op Homegoing in die zin dat er veel verschillende personages zijn en er steeds van perspectief wordt gewisseld. Het boek speelt zich voornamelijk af in Engeland en volgt een aantal Britse vrouwen van kleur (en één non-binair iemand), allemaal met een verschillende afkomst en verschillende levensomstandigheden: van de lesbische feministische activist Amma tot de opstandige zwangere tiener LaTisha tot de aristocratische bevooroordeelde Penelope. Het boek laat heel mooi zien hoeveel verschillende verhalen er zijn en hoe de levens van de personages beïnvloed worden door kleur, gender en sociale klasse. Het boek belichaamt intersectionaliteit en heeft, vermoedelijk mede doordat het zo actueel is, in 2019 de prestigieuze Man Booker Prize gewonnen (samen met The Testaments van Margaret Atwood, die nog op mijn lijstje staat). Ik vond het boek enorm leerzaam en ik vond het heel mooi om te zien hoe Evaristo zo’n breed scala aan verhalen vertelt over vrouwelijkheid en over ras.
Ik hoop dat je evenveel van deze boeken geniet en leert als ik heb gedaan. Veel leesplezier!