Afgelopen week had ik een beetje een dipje. Ik voelde me fysiek niet zo fit en ook mentaal had ik weinig energie, waardoor ik veel minder gemotiveerd en productief was dan normaal. Dit heeft ten dele te maken met het eindigen van de zomer en de vakantie en het langzaam donkerder worden van de dagen, maar ook met het feit dat het een onzekere tijd is. Als jonge academicus heb ik een tijdelijk contract dat over een aantal maanden afloopt, en dat in combinatie met Corona maakt dat ik niet weet hoe het komende jaar er voor mij uit zal zien. Toen ik een wandeling was gaan maken in de hoop wat energie te krijgen van de frisse buitenlucht, merkte ik dat ik steeds allerlei negatieve gedachten had over mijn leven.
Toen kwam de volgende zin bij me op: zie het als een oefening. De situatie is zoals hij is. Hoe kan ik, gegeven die situatie, zo goed mogelijk met alles omgaan en zoveel mogelijk volgens mijn richtlijnen handelen? Zodra ik die gedachte had, zag ik alles ineens veel minder zwartgallig. Ik voelde me lichter en krachtiger, en bedacht dat ik deze uitdagingen best aankan.
Want waarom voelde ik me eigenlijk rot? Vanuit een soort verongelijkt gevoel. Ik had een bepaald idee van hoe mijn leven eruit zou moeten zien: met meer energie, meer stabiliteit, minder onzekerheid en zeker geen pandemie. De werkelijkheid klopte niet met dat ideaalbeeld en dat schuurde. Maar wie heeft ooit gezegd dat het leven zal voldoen aan het ideaalplaatje dat je in je hoofd hebt? Niemand heeft me ooit beloofd dat mijn leven probleemloos zou zijn.
Problemen horen bij het leven: een paar jaar geleden was het de stress van het afronden van mijn proefschrift, nu is het de onzekerheid van de banenmarkt, en als ik ooit een vaste baan heb zullen er weer andere dingen opduiken. Misschien heb ik dan een collega met wie ik niet goed op kan schieten of tegenvallende onderzoeksresultaten. Misschien word ik of iemand die ik liefheb wel ziek, misschien zal ik kinderen hebben die het moeilijk hebben op school, misschien ontstaat er onenigheid met vrienden of familie. Wie zal het zeggen? Hoe dan ook: ik heb nog nooit een tijd gekend waarop er niet bepaalde moeilijkheden in mijn leven waren en zo’n tijd zal ik ook nooit kennen.
Het heeft dus weinig zin om je verongelijkt te voelen over je problemen, want problemen zijn nu eenmaal onderdeel van de realiteit. Zie ze als oefeningen door op elk moment van je leven te bekijken welke dingen er moeilijk zijn en te bedenken hoe je zo goed mogelijk met die dingen om kunt gaan. Deze blogpost klinkt misschien wat hard en zo bedoel ik het niet, want ik vind juist dat het belangrijk is om met liefde en compassie met jezelf om te gaan. Maar soms ìs zelfcompassie juist stoppen met klagen en je aandacht richten op je veerkracht. Door vertrouwen te hebben in je eigen kracht en je eigen vaardigheden om met tegenslagen om te gaan kom je veel verder dan door te wensen dat je leven probleemloos was. En hoe meer je oefent, hoe beter je wordt.