Stel, je bent een man die van vrouwen houdt. Het is een zonnige lentedag, je loopt door het park en je ziet een vrouw in een rode jurk lopen. Haar uiterlijk valt je op, iets in haar prikkelt je en je besluit te zeggen: ‘zo, wat zie jij er goed uit in die jurk!’ De vrouw in kwestie reageert niet op wat je zegt, kijkt strak voor zich uit en versnelt licht haar pas terwijl ze langs je loopt. Waarom reageert deze vrouw zo? Complimenten krijgen is toch leuk? Wat een arrogante trut.

Als jij deze man bent is dit artikel voor jou: ik bied je hierbij een inkijkje in de wereld van de vrouw in de rode jurk.

Deze vrouw heeft, net als alle andere vrouwen, geleerd dat haar uiterlijk heel belangrijk is. Toen ze een klein meisje was kreeg ze van volwassenen al opmerkingen over hoe ze eruit zag, ze kreeg mooie Barbiepoppen en make-upsets om mee te spelen. Haar broertje zag ze nooit met gezichtskwastjes of met poppetjes van goed geklede mannen met strak gevormde lichamen. Als tienermeisje las ze tijdschriften vol foto’s van modellen en tips om af te vallen. Rond dezelfde tijd begonnen volwassen mannen, soms wel vijftig jaar ouder dan zij, opmerkingen te maken over haar lichaam en over haar kleren. Nu ze een volwassen vrouw is kijkt ze soms naar talkshows, waar regelmatig commentaar wordt geleverd op het uiterlijk van bekende vrouwen, maar zelden op dat van bekende mannen. De boodschap is helder: ze is vrouw en dus wordt ze beoordeeld op hoe ze eruit ziet. Haar talenten, vaardigheden en inzichten komen op de tweede plaats. De dag dat ze langs jou liep vestigde je de aandacht op haar uiterlijk en versterkte je die boodschap voor haar.

Een compliment legt niet alleen de nadruk op wat belangrijk wordt gevonden maar ook op de machtsverhouding. Jij beoordeelt haar; zij wordt beoordeeld. In elk compliment zit naast de wellicht goed bedoelde inhoud van het compliment ook een andere betekenis, namelijk de implicatie dat jouw mening over iemand het waard is om geuit te worden tegen die persoon. Misschien ben jij, man met louter goede intenties, je niet bewust van de machtsverhouding die kan ontstaan door een compliment, maar veel mannen zijn zich dat maar al te goed. De vrouw in de rode jurk heeft vaak meegemaakt dat een interactie die begon met een compliment uitdraaide op een situatie waarin de man iets van haar wilde, haar bedreigde of zelfs gewelddadig werd. Mannen versperden haar de weg, mannen in groepen scholden haar uit voor slet, mannen achtervolgden haar ’s nachts waardoor ze niet naar haar eigen huis durfde te lopen, mannen raakten haar aan terwijl ze dat niet wilde. De scheve machtsverhouding die begint met een onschuldig lijkend compliment kan tot gevaarlijke situaties leiden, en dat gevaar zit voorgoed verankerd in haar bewustzijn.

Soms komt het voor, als het overdag druk is op straat en de man die het compliment geeft vriendelijk en goedbedoelend oogt, dat de vrouw in de rode jurk zich niet bedreigd voelt. Nee, bedreigend is het niet. Het is alleen al de derde keer vandaag dat een man iets naar haar roept, en ze wil graag rustig een wandeling maken. Het vermoeit haar om bij elke opmerking van een verwachtingsvolle man uit haar eigen gedachten gerukt te worden en te moeten nadenken over een gepaste reactie. Liever kiest ze dan voor geen reactie. En waarom zou ze je een reactie verschuldigd zijn?

Misschien ben je een extravert iemand, iemand die graag contact maakt, iemand die het nu eenmaal leuk vindt om complimenten te geven. Mag dat nu ook al niet meer? De oplossing: geef eens een compliment aan een man. Over zijn leuke broek, over hoe goed zijn shirt bij zijn ogen past, over zijn mooie tint of over zijn lekkere kont. De man in kwestie is misschien blij verrast en geeft je wellicht de reactie waar je bij de vrouw in de rode jurk op hoopte. Als andere complimenteuze mannen deze strategie overnemen krijg je misschien zelf ook wat vaker een complimentje. Een win-win-situatie: de vrouwen krijgen hun welverdiende rust, de mannen kunnen de complimenten die ze zo leuk vinden naar hartelust geven en ontvangen. Al vrees ik dat zelfs die mannen het na een tijdje wat minder leuk gaan vinden.