Een paar weken na mijn dertigste verjaardag ontdekte ik voor het eerst een grijze haar. De haar kan zich nu nog prima voordoen als één van de donkerblonde lokken die zich tussen mijn lichtbruine haren bevinden. Op een gegeven moment zal hij zich echter onverbiddelijk vermenigvuldigen en zullen de grijze haren een kritieke massa vormen op mijn hoofd en voor iedereen zichtbaar zijn. Zoals gebruikelijk is voor grijzer wordende vrouwen, zal ik mijn haar dan waarschijnlijk gaan verven. Anders dan deze vrouwen lijken grijzer wordende mannen zich veel minder zorgen te maken over hun zilver wordende haardos. In elk geval maken ze meestal weinig aanstalten om chemische maatregelen te nemen tegen dit natuurlijke feit.

Dit heeft ermee te maken dat we vinden dat vrouwen minder mooi worden naarmate ze meer tekenen van ouderdom gaan vertonen, terwijl we datzelfde oordeel niet over mannen hebben. Integendeel: we vinden zelfs dat mannen mooier worden als ze ouder worden.  ‘Men age like wine, women age like milk’, luidt de Engelse uitdrukking.

Maar schoonheid is één van de meest subjectieve en cultuurafhankelijke zaken die er zijn. Er is geen enkele reden om te geloven dat mannen mooier oud worden dan vrouwen, behalve dat ons verteld wordt dat we dat moeten geloven. De samenleving geeft ons een beeld van wat mooi is en wat niet. We krijgen de boodschap dat oudere mannen mooier zijn dan oudere vrouwen, maar op welke basis?

George Clooney, bijvoorbeeld, wordt op zijn 59e nog steeds gezien als knappe en begeerlijke man, maar vergelijk hem eens met Hellen Mirren, die ruim vijftien jaar ouder is dan hij. Waarom zouden haar grijze lokken minder mooi zijn dan de zijne, zijn rimpels charmanter dan de hare?

Ooit hebben we niet alleen besloten dat schoonheid voor vrouwen heel belangrijk is, maar ook dat vrouwen die schoonheid al kwijtraken als ze in de dertig zijn. Ik hoorde eens van een vrouw die model was geweest, maar op haar oude dag alleen nog werd gevraagd voor reclames voor antirimpelcrèmes. Ze was 28.

Schoonheid is niet het enige dat vrouwen kwijt zijn voor ze goed en wel doorhebben dat ze het hebben. Op het journaal zag ik laatst een item over vruchtbaarheid, over hoe vrouwen steeds later aan kinderen beginnen en hoe kwalijk dat is, en waarom die vrouwen niet wat meer opschieten met baren. Ook op dit gebied worden vrouwen veel meer opgejaagd dan mannen. Natuurlijk vallen de biologische feiten niet te ontkennen: vrouwen kunnen na een bepaalde leeftijd simpelweg geen kinderen meer krijgen, terwijl mannen tot op late leeftijd nog vrolijk door kunnen gaan met het planten van hun zaadjes. Maar ook de kwaliteit van sperma gaat achteruit naarmate mannen ouder worden: uit onderzoek is nu al gebleken dat baby’s van vaders die 45 jaar of ouder zijn een grotere kans hebben om vroeg geboren te worden, op jonge leeftijd kanker te krijgen of een psychische stoornis te ontwikkelen. Spermadonoren mogen om die reden niet ouder zijn dan 45, en naar verwachting zal er steeds meer duidelijk worden over de kwalijke effecten van oud vader worden en zal de leeftijdsgrens van spermadonoren verlaagd worden.

Daarnaast is het voor kinderen natuurlijk heel pijnlijk om een ouder kwijt te raken als ze nog jong zijn, en op latere leeftijd kinderen krijgen betekent nu eenmaal minder tijd met je kind. Ook mannen zouden dus best een beetje mogen opschieten met kinderen krijgen, maar over spermakwaliteit en de langere aanwezigheid van de vader in het leven van een kind wordt veel minder gepraat dan over de vruchtbaarheid van de vrouw. Niemand bekritiseert Mick Jagger, die op zijn 73e nog lachend zijn dertigjarige vriendin bezwangerde, maar toen Tineke Geessink van 63 een kind kreeg, kreeg ze een golf van kritiek over zich heen. Niet alleen op het vlak van uiterlijk maar ook op het vlak van vruchtbaarheid hoeven mannen zich veel minder zorgen te maken over ouder worden dan vrouwen.

In het item over vruchtbaarheid op het achtuurjournaal kwamen verschillende experts aan het woord die meenden dat vrouwen zich er bewust van moesten zijn dat hun vruchtbaarheid met de leeftijd afneemt en dat er campagnes moesten worden gestart om vrouwen van dit wrange feit te doordringen. Voor zover ik kon zien was geen enkele expert op het idee gekomen om aan de vrouwen te vragen waaróm ze ervoor hadden gekozen om pas later kinderen te krijgen (bijvoorbeeld het feit dat de maatschappij zo is ingericht dat kinderen krijgen je carrière nogal belemmert als je een vrouw bent).

Want geloof me, we weten het. Ik en de vrouwen om me heen zijn ons heel goed bewust van de tikkende klok. We denken na over de leeftijd waarop we een serieuze relatie moeten hebben zodat we nog een paar jaar hebben om in rustig vaarwater terecht te komen met onze partner voor we aan kinderen beginnen. We zijn ons ervan bewust dat we op een gegeven moment een stabiele baan en een goed huis moeten hebben, en dat we hier niet te lang mee moeten wachten. Wanneer ik met andere vrouwen over hun carrière en toekomst praat, is dit een onderwerp dat steevast terugkomt in de gesprekken. Geen zorgen dus, experts op het journaal: we voelen de tijdsdruk. We hebben geen behoefte aan een kleinerende campagne om ons te wijzen op onze verwelkende eierstokken. Mannen, daarentegen, lijken veel minder haast te hebben. Ze zien wel wanneer ze kinderen krijgen en als dat pas is als ze vijftig zijn kunnen ze nog prima een vrouw van 25 bezwangeren. En dan staan ze ook nog eens als grijze maar sexy Adonis naast het kraambed.

Vrouwen leven langer dan mannen, maar toch voelt het alsof je als jonge vrouw minder tijd hebt. Alles moet nu: je bent nu mooi, je bent nu jong, je kunt nu nog kinderen baren. De moderne jonge vrouw wordt constant opgejaagd en moet vechten tegen het tikken van de klok. Mannen staan we toe om oud te worden. Hoog tijd om vrouwen hetzelfde privilege te gunnen.